Wel of niet castreren?
Op dinsdag 21 mei 2019 heb ik een lezing van Dian Wagemakers bijgewoond over het wel of niet castreren van je hond. De info uit deze lezing deel ik natuurlijk weer graag met jullie zodat iedereen een goed overwogen beslissing kan nemen over het wel of niet castreren van je hond.
Dit is geen artikel voor- of tegen castratie. Ik ben van mening dat je dit per hond moet bekijken en de voors en tegens tegen elkaar af moet wegen.
Echter komt er wel veel meer bij kijken dan dierenartsen vaak vertellen en is castratie zeker niet alleen maar positief voor de honden.
Dian vertelde ook dat dierenartsen in onderstaande niet bijgeschoold worden en daarom vaak niet op de hoogte zijn hiervan.
Liefs Dimphy
Coach voor hondeneigenaren
---------------------------------------------
Castreren is het weghalen van de eierstokken of zaadballen.
Steriliseren is het onvruchtbaar maken door het onderbreken van de eileiders/zaadleiders.
Steriliseren doen we eigenlijk nooit. Hierbij worden teven wel onvruchtbaar, maar worden nog steeds loops. Ook teven worden dus gecastreerd.
De geslachtsorganen staan in verbinding met andere organen in het lichaam, dit heeft dan ook allemaal invloed op elkaar.
Direct: nieren, dunne darm, Colon en blaas.
Indirect: milt, middenrif en lever.
Wanneer we de eierstokken of zaadballen weghalen gaan organen dus schuiven, er ontstaat ruimte die er niet hoort te zijn. Hierdoor kunnen o.a. rugproblemen ontstaan, vaak op de plek waar eerst de eierstokken zaten. Zenuwen en spieren gaan zich aanpassen, prikkels worden minder goed doorgegeven. Het lichaam kan dan ruggenwervels vast gaan zetten om het ruggenmerg te beschermen en door ontstaan van littekenweefsel. Zo kan het ook gebeuren dat een hond na castratie patella krijgt, omdat zijn lichaamshouding is veranderd.
Bij castratie is het meer dan alleen geslachtshormonen die weggehaald worden.
De rol van oestrogeen bij teven:
- botrijping
- invloed op sluiting van de groeischijven. Na vroeg-castratie zullen honden langere doorgroeien en de groeischijven later sluiten.
- verbeteren van cardio-vasculaire functie
- urine-continentie.
- relatie schildklier
- karakterstructuur.
- cognitieve verzwakking bij castratie. Honden leren dan minder goed/snel.
De rol van testosteron bij reuen:
- verlaagd lichaamsvet
- rol bij botgroei en sluiten groeischijven
- invloed op energiehuishouding
- verantwoordelijk voor spiermassa
- Stimuleert productie van rode bloedcellen in beenmerg
- invloed op korte termijn geheugen.
Wanneer je deze hormonen weghaalt, kan er dus veel meer veranderen.
Waarom worden teven gecastreerd?
- voor het vergroten van de gebruiksmogelijkheden
- in de hand houden van de zwerfdierproblematiek
- medisch
- agressie rond loopsheid
- afwijkende loopsheid
- schijnzwangerschap
Waarom worden reuen gecastreerd?
- gedrag (weglopen, agressie, hypersexueel, in huis plassen)
- testikel- en perianaalkliertumor
- prostaatproblemen
- 1 of beide ballen niet ingedaald
- voorhuid ontsteking
Mammatumoren:
- komen voor bij intacte teefjes, meestal ouders dan 10 jaar. Vroeg-castratie om mammatumoren te voorkomen heeft dus geen extra positief effect. Dit kan dus ook nog na 2de of 3de loopsheid.
- 50%-50% kans op goed- of kwaadaardige tumor
- verschillende oorzaken: hormonen/overgewicht/voeding
- kunt ze makkelijk zelf voelen onder de tepels en dus goed in de gaten te houden.
Baarmoederontsteking:
- gerelateerd aan loopsheid, dus hormonen.
- symptomen: mogelijke uitvloeiing/veel drinken en plassen/sloomheid/koorts/te rode slijmvliezen
- is waarschijnlijk een zwakke plek in de weerstand
- ook de fysieke en mentale weerstand hebben hier invloed op, net als voeding.
Andere redenen voor castratie:
- afname op verschillende tumoren (meer kans op andere tumoren: osteosarcomen, blaascarcinomen, prostaatkanker)
- mammatumoren; kunnen na castratie nog steeds ontstaan, er zijn nog steeds hormonen aanwezig in het lijf. Bij intacte teven is de kans op goed- of kwaadaardige mammatumoren 50-50. Bij gecastreerde teven is de kans op kwaadaardige mammatumoren groter dan op goedaardige.
Het voordeel van vroeg-castratie (voor 1 jaar) heeft als voordeel dat de kans op mammatumoren nog maar 0,5% is. Ook de operatie is makkelijker, maar dat is alleen voor de dierenarts een voordeel.
Het risico is dat de lever gevoeliger is. Honden kunnen eerder in shock raken en er is een ander soort narcose nodig.
De gevolgen zijn overal in dit artikel terug te lezen. Het beste is dus om na de 2de of 3de loopsheid pas te castreren. Laat de hond eerst volwassen worden.
Gevolgen zijn o.a. gewichtstoename, incontinentie, sneller veroudering van cellen en organen, verandering in karakter/gedrag en vachtverandering.
Teven kunnen agressiever worden, zéker wanneer ze voor 11 maanden al gecastreerd worden en als pup al enigszins agressief waren.
Reuen kunnen onzekerder worden.
HD, ED en VKL (heupdysplasie, elleboog dysplasie en voorste kruisbandleasie) werden voorheen gerelateerd aan ras/geslacht/leeftijd/gewicht/erfelijkheid/voeding.
Inmiddels is bekend dat het risico hierop groter is bij vroege castratie.
- minder collageen (minder steun)
- groei van de botten gaat onevenredig
- aansluiting/aanleg gewrichten is niet goed
- afname beenmassa
Door castratie wordt GABA verlaagd. Dit is een neurotransmitter met een remmende functie in het centraal zenuwstelsel. Dit is een natuurlijke rustgevend, remt zenuwimpulsen en heeft een stress regulerende activiteit. Wanneer deze verlaagd wordt krijg je kans op:
- toename waakzaamheid, vatbaarder voor angst
- paniekstoornissen en onrust
- slecht om kunnen gaan met prikkels
- slecht herstel van angstige ervaringen.
Ook het gelukshormoon serotonine wordt verlaagd:
- opgejaagdheid
- slechter slapen
- pijngevoeliger
- angst
Specifiek over de reu en gedrag:
Testosteron geeft zelfvertrouwen. Bij veel testosteron is een reu niet agressief maar zelfzeker.
Onzekere honden worden na castratie vaak nog onzekerder. Daarnaast worden ze voor andere reuen aantrekkelijker.
Testosteron heeft ook invloed op de aanmaak van neurotransmitters en hormonen.
Een verlaagd testosteron kan stemmingswisselingen geven en meer buikvet.
Dan zijn er 2 manier om teven te castreren.
Door middel van een buikoperatie.
Hierbij worden alleen de eierstokken verwijderd, of eierstokken en baarmoeder. Wanneer alleen de eierstokken verwijderd worden geeft dit een kleinere incisie, het ligamenta Lara wordt niet beschadigd en er zijn minder structuren bij betrokken.
Of laparoscopisch.
De voordelen hiervan zijn dat er maar 3 kleine wondjes gemaakt worden (5mm), de hond sneller hersteld en de narcose minder diep is.
Maar er zijn ook risico's:
- te hoge druk CO2 geeft druk op aan- en afvoer bloedvaten.
- lucht in de buikholte (cardio-vasculaire stoornissen/verminderde doorbloeding/verandering PH/verminderde werking lever/misselijkheid)
- risico op darmperforatie
Wat zijn dan de alternatieven voor castratie?
Voor teven zijn die er niet. Antiloopsheidinjecties worden niet meer gegeven
Reuen kunnen chemisch gecastreerd worden. Echter heeft dit best wat impact op de reu
- het gedrag wordt eerst heftiger. Dit is voor de hond ook niet fijn.
- het zit erin, kan er niet zomaar uit
- effecten zijn niet te vergelijken met gewone castratie
- effecten op gezondheid zijn onbekend